Seobe Miloša Crnjanskog u svetlu snova Vuka Isakoviča

Knjiga dr Ivana Nastovića značajno širi saznajno polje o delu Miloša Crnjanskog. U njoj se da odista videti rad “”sva tri jezika nesvesnog””: jezik simptoma (Frojd), jezik simbola (Jung) i jezik izbora (Sondi).

Otkuda u egzistencijalnoj praznini, to će reći u životu bez smisla i cilja, koji se živi “”po tuđem nalogu”” i za tuđ račun (oficir tuđe vojske, ili, bolje rečeno, vojske koja služi tuđem caru) – otkuda snu Vuka Isakoviča “”Beskrajni plavi krug i u njemu zvezda””?

Arhetipski mudrim snovima Vuka Isakoviča, tragično lepim junakom “”Seoba””, o beskrajno plavom krugu sa zvezdom, autor je pokušao da zaviri u dubinsku psihologiju ne samo ovog romana, već i samog Miloša Crnjanskog. Jer, arhetipska simbolika ovih snova nalazi se u veoma prisnoj vezi ne samo sa glavnom temom romana, već i sa stvaralaštvom i psihološkim funkcionisanjem njihovog autora. A Crnjanski je, kao i svi akteri Seoba, a posebno njihova dva glavna junaka, Vuk i Pavle Isakovič, ne samo duboko u sebi, već i izvan sebe, živeo ova dva zagonetno lepa i čudesna arhetipska sna, koja su u ovoj monografiji protumačena putem Jungove metode amplifikacije.

Shodno svemu tome, autor se ne bavi literarnim ili filozofskim, odnosno metafizičkim, već dubinsko-psihološkim pristupom Seobama, i to u svetlu snova Vuka Isakoviča, koji su ujedno i snovi Miloša Crnjanskog, ali i autora ove monografije, kao i svih onih koji tragaju za svojim beskrajnim plavim krugomsa zvezdom, a u kome je sadržan arhetip smisla, koji i daje Seobama optimistički karakter, što se vidi i iz završnih reči ovog romana:

“”Bilo je seoba i biće ih večno, kao i porođaja, koji će se nastaviti. Ima seoba. Smrti nema.””Ivan Nastović, doktor psiholoških nauka i psihoterapeut, specijalista za kliničku psihologiju, završio je jednogodišnju specijalizaciju u beču i dvogodišnju na Sondijevom institutu u Cirihu, pri čemu je jedan semestar slušao na Jungovom institutu. Osim četiri knjige iz dubinske psihologije i dinamične psihijatrije, autor je knjiga: “”Psihologija snova i njihovo tumačenje””, “”Arhetipski svet Desanke Maksimović””, “”Anima Laze Kostića””, i “”Zapisi o nesanici Ive Andrića””, a priprema i knjigu “”127 protumačenih snova””.

Recenzent: Prof. dr Miroslav Egerić