Imaginarna maјka : rоd i naciоnalizam u kulturi 20. vеka

Imaginarna majka je kolektivna biografska studija majke u zapadnoj kulturi 20. veka.
Studija se kreće između mitološkog društvenog utemeljenja žene u ulozi majke i etnografskih svedočanstava samih žena o majčinstvu. U tom preseku iskrsavaju brojne napetosti i konflikti koje autorka nastoji da osvetli istorijsko-kulturološkim i istorijsko-sociološkim istraživanjem vizuelnih žanrova, pre svega fotografije, medijskih etnografija i istorijskih diskursa različitih stručnjaka. Autorka dolazi do zaključka da su majke i majčinstvo ključni ideološki parametri u očvršćivanju nacionalnih politika 20. veka – bez obzira na to da li se radi o zapadnoj američkoj ili istočnoj socijalističkoj kulturi. Tu tezu potvrđuje niz analiza u kojima se, pored ostalog, posmatra lik socijalističke majke partizanke, kapitalističke romantične majke sa Zapada, rasno određene crne majke i proleterske heroine, kao i melodramatične majke u periodu tranzicije – sve do „mama Jelke“ i „Jovanke“, koje popunjavaju liminalni prostor
neopredeljivih majčinskih ikona. Dvadeseti vek je u diskursu stručnjaka određen kao „stoleće dece“. Takvo poimanje podredilo je sebi i slobodu žene prilikom odlučivanja hoće li ili neće biti majka. U žaru podređivanja žene, stručnjaci i ideolozi još nisu opazili da su sada, na zalasku države blagostanja, ulogu reprodukcije nacije već preuzele transnacionalne majke.

Ksenija Vidmar Horvat je redovna profesorka za sociologiju kulture na Odseku za sociologiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Ljubljani. U svojim istraživanjima bavi se problemima kulturnog identiteta, istorijom kulture i vizuelnih umetnosti; u novije vreme u središte njenih interesovanja ulazi Evropa i postsocijalističke kulture. Među objavljenim monografijama najvažnije su Zemljevidi vmesnosti („Mape međuprostora”, 2009), Kozmopolitski patriotizem („Kosmpolitski patriotizam”, 2012), Zamišljena mati („Imaginarna majka”, 2013), Periferna Evropa ( 2018). Naučne radove objavljuje u vodećim domaćim i stranim časopisima. Uredila je pet zbornika, a članica je uredništva u nekoliko međunarodnih časopisa. Od 2015. godine vodi interdisciplinarni istraživački projekat “Družbena pogodba v 21. stoletju” (“Društveni ugovor u 21. veku”).