Bedni ljudi

Uz novo izdanje i novi prevod prvenca Fjodora Mihajloviča Dostojevskog posebno treba naglasiti da su u njegovim Bednim ljudima zadate gotovo sve teme kojima će se on posvetiti u narednim delima: mali čovek, siromaštvo iz kojeg proizlaze brige i nemiri duše, a vode klonuću duha i padu čoveka, likovi s društvenih margina opterećeni kompleksom niže vrednosti, željni uvažavanja, tj. potvrde da su ljudi, socijalna nepravda, deca-patnici, slučajne porodice, posrnula devojka, nedoumice o Bogu i sudbini, prestup i pokajanje…

Ipak, okosnicu ovog romana predstavlja čista, uzvišena ljubav između mlade Varvare Dobrosjolove i starijeg činovnika Makara Djevuškina, siromašnih, malih ljudi. Forma koju je pisac odabrao omogućila mu je da s velikim lirizmom izrazi duševnu lepotu svojih junaka, njihovo mišljenje o raznim pitanjima, njihov međusobni odnos i osećanja. U galeriji raznovrsnih likova koja se otkriva pred čitaocem, većinu čine bedni ljudi poput glavnih junaka. Sve njih spaja potreba da očuvaju dostojanstvo. Ogromno siromaštvo nije uništilo u njima osećanje čovečnosti i časti. Nasuprot njima stoji imućni Bikov, silnik koji se proglašava štićenikom onih koje upropasti i čijoj se volji moraju pokoriti.

Na srpskom jeziku (prema podacima biblioteke Matice srpske) Bedni ljudi prvi put su objavljeni 1888. godine – Pančevo, Knjižara braće Jovanović, prevod Radivoja J. Maksimovića. Od tada pa do danas ovo delo prevedeno je još četiri puta: Bijedni ljudi, prevod Milana Bogdanovića, Zagreb, Narodna knjiga, 1919; Jadnici, prevod Zorke M. Velimirović, Beograd, Savremena biblioteka, 1921; Bijedni ljudi, prevod Ise Velikanovića, Zagreb, Hrvatski štamparski zavod, 1922; Jadni ljudi prevod Radojice Jovićevića, Beograd, Rad, 1983. Svi ovi prevodi doživeli su po nekoliko izdanja, pa su Bedni ljudi objavljeni preko dvadeset puta na pređašnjem srpskohrvatskom govornom području.