Bič Božji : roman ; Bogu iza leđa ; Poplava : pripovetke

Knjiga proze Jevgenija Zamjatina (kod nas najviše poznatom po prvom distopijskom romanu Mi), pod zajedničkim naslovom Bič Božji, obuhvata istoimeni nezavršeni roman – poslednje delo ovog autora – i dve „povesti”, od kojih prva, Bogu iza leđa, predstavlja jedno od prvih Zamjatinovih proznih dela, napisano 1914, dok je pripovetka Poplava nastala u vreme pune piščeve stvaralačke zrelosti (1930). Tako ova knjiga, pored zanimljive kratke autobiografije, sadrži tri prozna dela koja označavaju početak, sredinu i kraj Zamjatinovog književnog puta.
Povest Bogu iza leđa donela je Zamjatinu sudski progon zbog „antimilitarizma i subverzivnih ideja”. U njoj pisac slika na satiričan način, s akcentima izrazitog pesimizma, naravi i prilike u okvirima garnizonskog života negde na dalekoj periferiji carske Rusije. Stilsko-kompoziciona sažetost i racionalna odmerenost književnog postupka, ispoljene u tom ranom delu, dolaze do punog izražaja u izvanrednoj pripoveci Poplava, gde život i smrt vode dijalog kroz međudejstvo unutarnjeg (duševni život) i spoljašnjeg ambijenta čovekove sudbine (priroda, životna sredina). Nedovršeni roman Bič Božji, proistekao iz drame Atila, zamišljen je kao prvi deo trilogije u kojoj je Zamjatin hteo da pruži svoje viđenje istorije kao stalnog sukoba zrelih i dekadentnih civilizacija sa novim „varvarstvom”.