Država

Dijalog Država je najznačajnije delo starogrčkog filosofa Platona, i verovatno do danas najčitanije delo antičke filosofije. U njemu je Platon izneo utopijsku sliku jedne savršene zajednice, koja bi bila zasnovana na načelu pravednosti.

Vrlina pravednosti je shvaćena kao odnos sklada između pojedinih delova duše, odnosno staleža u državi, tako da svi oni deluju u interesu celine (duše odnosno države), a ne isključivo u svoju korist. Ovakvo povezivanje individualne i kolektivne harmonije prekoračuje uže polje političke filosofije i prelazi na tlo etike i antropologije.

U Državi Platon oslikava kako bi trebalo da izgleda obrazovanje građana, kao najvažnija briga zajednice. Pojednostavljivanje ove Platonove koncepcije u smislu da su po njemu filosofi ti koji treba da vladaju u savršenoj državi, potrebno je korigovati preokretanjem odnosa: naime, kao zahtev da oni koji vladaju budu sposobni za filosofiju, odnosno dijalektiku. Taj ideal je u Državi oličen u figuri filosofa-kralja.

Platonova slika idealne zajednice je utopijska u tom smislu da nikada nije bila realno ostvarena, ali i u tom smislu da je kritički suprotstavljena slikama realno postojećih država, kao njihova bolja mogućnost.

Tokom duge istorije tumačenja Platonovih dijaloga, bilo je više pokušaja njihove periodizacije, sa istorijskim, stilističkim i statističkim postupcima, i svaka od tih podela smešta Državu u dela srednjeg perioda, u kojima Platon pokazuje punu stvaralačku zrelost.