Glavna ulica

Mlada Kerol Milford na koledžu se upoznaje s knjigama o novoj organizaciji sela i tada se u njenoj glavi rađaju prvi obrisi njene „misije“ – preobražaja životnog prostora i redizajniranja sela i gradova. Posle udaje za doktora Vila Kenikata, seli se u njegovo rodno mesto Gofer-Preriju, provincijski gradić sa 3.000 stanovnika. Ispunjena prezirom prema fizičkoj ružnoći grada i samozadovoljnom konzervativizmu njegovih stanovnika, Kerol odmah počinje sa svojim planovima da oplemeni, reformiše i modernizuje ovu zajednicu. Stanovnici grada smatraju da su njeni napori pokroviteljski, njen stav superioran, a njenu viziju doživljavaju kao pretnju svom načinu života.

Roman Glavna ulica bio je jedna od prekretnica u američkoj književnosti. Luis uvodi novi način interesovanja za američke teme, kulturu i način življenja, ali zadržava kritički stav prema tim osobenostima. Junaci ovog dela su autentični pripadnici američkog društva, sa pripadajućim lokalnim običajima i filozofijom života koja slavi prosečnosti, uzdiže konformizam do nivoa najplemenitijih vrlina, dok slobodno izražavanje mišljenja proglašava najstrašnijim zločinom protiv društva.

Ovaj roman bio je pravi književni hit – prodat je u neverovatnom tiražu za ono vreme i preveden na gotovo sve evropske jezike, postavši tako jedan od glavnih događaja u istoriji američkog izdavaštva do današnjih dana.

Luis je za Glavnu ulicu 1921. trebalo da dobije Pulicerovu nagradu za književnost, ali je upravni odbor poništio odluku žirija i umesto njega za laureata je proglašena Idit Vorton, za Doba nevinosti. Ovu nagradu dobio je 1926. godine, za roman Martin Arousmit, ali je tada odbio da je primi.

Hari Sinkler Luis (1885‒1951), američki je nobelovac, jedan od najznačajnijih pripadnika takozvane izgubljene generacije. Napisao je više od 20 romana, oko 70 kratkih priča, nekoliko drama i zbirki poezije, a okušao se i kao filmski scenarista.

Svoj prvi roman, pod nazivom Hike and the Aeroplane, objavio je 1912, a popularnost je stekao delom Glavna ulica (1920). Nakon romana Bebit (1922), napisao je roman Martin Arousmit (1925), za koji je nagrađen Pulicerovom nagradom, koju je odbio da primi. Potom su usledila dela Elmer Gantri (1927), Čovek koji je poznavao Kulidža (1928) i Dodsvort (1929). Prvi američki pisac koji je dobio Nobelovu nagradu za književnost postao je 1930. godine.

Tridesetih godina XX veka Sinkler Luis postaje jedan od najpopularnijih autora ne samo u svojoj domovini već i u Evropi. Među njegovim romanima iz tog perioda ističu se Ana Vikers (1933), Umetničko delo (1934), kao i To je ovde nemoguće (1935), koji se može bez dileme označiti kao začetnik političkog distopijskog žanra. Nakon Drugog svetskog rata napisao je nekoliko romana: Cass Timberlane (1945), Kraljevska krv (1947) i God-Seeker (1949). Roman Svet tako širok objavljen je posthumno, 1951. godine.

Luisov književni stil odlikuje pronicljiva i satirična kritika provincijalnog života američke srednje klase, malograđanskih vrednosti i konformizma. Njegova slobodoumnost, odbrana demokratskih načela i političkih sloboda, feminizam i antirasizam, otvoreni ateizam i antifašizam, često su izazivali protivrečne reakcije javnosti.

Umro je u Rimu, u šezdeset petoj godini, od posledica uznapredovalog alkoholizma.