Kineski san

Ma Daode, nekadašnji borac u Kulturnoj revoluciji i istaknuti državni službenik biva postavljen na mesto direktora Kancelarije za kineski san. Dok odlazi na poslovne sastanke, smišlja duhovite izreke kojima bi impresionirao društvo, odgovara na poruke brojnim ljubavnicama i sanjari o iznalaženju sanograma, Ma Daodea proganjaju sećanja na užase revolucije, neobične smrti i besmisleno nasilje kome je svedočio.

Napisan kao satira kineskog vladajućeg političkog sistema sa fantazmagoričkim elementima, Ma Đijenov roman tematizuje višedecenijsku upotrebu propagande motivisanu idejom predsednika Si Đinpinga o „kineskom snu” – takozvanoj velikoj obnovi kineskog nacionalnog duha, koja bi ishodila ekonomskim i političkim preporodom zemlje. Prateći psihološki slom pojedinca kroz sedam epizoda, Ma Đijen stvara svet obeležen potrebom da se prošlost potisne i zaboravi, a sadašnjost oblikuje i održava kao lažna idealna slika.

Zbog svojih antirežimskih ideja proveo je veći deo života u egzilu, gde se i sada nalazi, a njegove pripovetke i romani, uključujući i Kineski san, zabranjeni su u Kini.

Ma Đijen je rođen 1953. u Ćingdaou u kineskoj provinciji Šandung, a veći deo života živi u egzilu. Često je nazivan kineskim Orvelom i Solženjicinom. U Kini je radio kao pomoćnik sajdžije, marketinški fotograf u hemijskoj fabrici i fotograf u državnom časopisu. Tokom tog perioda učestovao je na različitim likovnim izložbama sa svojim radovima, zbog kojih je bio na meti kampanje kineske vlade protiv „duhovnog zagađenja” i smešten u pritvor. Nakon toga putovao je tri godine po Kini, i naposletku objavio svoje prvo delo Isplazi jezik, koje je odmah obeleženo kao nepoželjno od strane kineske vlade – sve kopije su konfiskovane i uništene, a njegova buduća dela su zabranjena. Uprkos tome, po odlasku u inostranstvo nastavlja da piše.

Među njegova najpoznatija dela spada zbirka priča Isplazi jezik, roman Pekinška koma, koji je nominovan za Bukerovu nagradu, kao i putopis Crvena rđa, za koji je dobio nagradu za putopise „Tomas Kuk”. Dobitnik je Kineske nagrade za slobodnu kulturu, Atinske nagrade za književnost i književne nagrade za slobodu izražavanja „T. R. Fajvel”, a dela su mu prevođena na više svetskih jezika.