Krivično pravo i veštak psihijatar

Oznaka veštaka kao “pomoćnika suda” veoma je stara. Na nju nailazimo još u italijanskoj srednjovekovnoj doktrini, a kasnije se ovo shvatanje preuzima i od novije nauke, sudske prakse, a unosi se i u krivično zakonodavstvo. Ovo viševekovno slikovito označavanje veštaka, koje istovremeno dosta govori i o nekadašnjem poimanju njegove uloge u krivičnom pravu, svakako je ostavilo traga, tako da ga neki autori još i danas nostalgično nazivaju tim imenom, iako je od sredine dvadesetog veka jasno da je veštak mnogo više od “sudijskog pomoćnika”.

Kako se međutim njegova uloga menjala i značaj rastao u praksi krivičnog pravosuđa, tako su se u literaturi počeli upotrebljavati i drugi nazivi koji su na deskriptivan način pokušavali da označe prirodu delatnosti veštaka u krivičnom postupku u skladu sa promenjenom ulogom. Njemu se, između ostalog, počela pripisivati “funkcija savetnika” odnosno “samostalnog pomoćnika” suda, njegova delatnost kvalifikovala kao “prilog sudijskom odlučivanju”, a on

sam označavan kao “partner sudije”, a ponekad kao “instanca jednako vredna sudijskoj’.