Mirna ulica, drvored

Zaogrnuto u krimić – a neki su kritičari vidjeli samo taj okvir koji priču, njen tok, čini savršeno napetom – Nada Gašić je ispisala kroniku našeg današnjeg života (ne samo zagrebačkog!), otuđenosti i propasti, neuspjelih političkih eksperimenata i nedovršenih demokracija i nesavršenih i traumatiziranih stanovnika naših gradova i mjesta, naših susjeda i prijatelja…

…Cijeli niz događaja i likova koje, iz te zagrebačke male i mirne ulice u knjizi Nade Gašić pratimo u tih 13 dana prestrašno vrelog ljetnog mjeseca, kroz njihove traume, tajne, javna i lica prekrivena dobrosusjedskom maskom kad ih sretnete na ulici ili u haustoru, strašne ratne godine u kojima su ljudi u mnogim mirnim ulicama – ne tek ovoj konkretnoj iz njenog romana i ne samo u Zagrebu – opstajali bez stanova, egzistencija, glava, duha i suosjećanja… sve će to čitalac naći u ovoj čudnovatoj i višeslojnoj knjizi.“

Tatjana Tagirov, Vreme

Radnja romana smeštena je u centar Zagreba, u leto 2003. U jednu od onih ulica u kojoj živi mahom starija populacija, koja je već dobrano prešla pedesetu ili se opasno bliži toj magičnoj dobi. U kvart u kom svako gleda svoja posla, a ipak svi sve znaju, u kvart u kom se iza zatvorenih vrata čuje prigušeno disanje i izdajničko oko na prozoru špijunke, u kvart u kom žive najrazličitiji ljudi koji nemaju međusobnih dodirnih tačaka. Osim jedne: žive u ulici u kojoj se prošle noći dogodilo ubistvo. Ubistvo bez kog, složićemo se, nema krimi-romana. No, jedina stvar koja čini Mirnu ulicu, drvored kriminalističkim romanom zaustavlja se na ovom događaju. Pregršt likova – od preosetljivih dama zatvorenih u svetu sopstvenog dnevnika, nervoznih doktora i šizofrenih komšija, ostarelih homoseksualaca, preimenovanih Srba, izbeglih muslimana i kvartovskih zgubidana… Roman vešto kombinuje dnevničke zapise, transkripte snova, policijske zapisnike, SMS-ove, crteže itd., koji mu daju dinamiku i izdižu ga iznad prosečne produkcije. Ključ po kom saznajemo ko je ubica svakako je za pohvalu.

Autorka se izuzetno vešto poigrala višestrukim ekspresivnim rasponima, a da pri tom nije izgubila nit narativne napetosti. Naprotiv, sve se linije dramatičnih i grotesknih zbivanja sabiraju u završnom poglavlju, razrešuju u klimaksu koji je podjednako logičan koliko i paradoksalan. Roman tretira savremenu problematiku donoseći dobrodošlu meru humornog, ironičnog odmaka i dosledne mentalne konstrukcije, što preobražava učinak realnog.

Nada Gašić rođena je 1950. u Mariboru. U Zagrebu je završila osnovnu školu i gimnaziju. Diplomirala je sociologiju i nekadašnju jugoslavistiku (današnju kroatistiku), na Filozofskom fakultetu Sveučilišta u Zagrebu. Bila je lektor hrvatskog jezika na Filozofskom fakultetu Karlovog univerziteta u Pragu, a do 1978. bila je stipendista češkog Ministarstva kulture na vanrednim studijama češkog jezika. Na Karlovom univerzitetu doktorirala je slovenske književnosti i obranila disertaciju. Radila na Filološkom fakultetu Univerziteta u Sankt Peterburgu kao lektor hrvatskog jezika. Od 1982. do 1985. ponovno predaje u Pragu na Karlovom univerzitetu i gostuje jedan semestar na Univerzitetu u Brnu. Nakon višegodišnjeg rada, 1996. objavila je prevod Dobrog vojnika Švejka. Prevela je i dramatizaciju istog dela. Uredila je i priredila pedesetak knjiga. Roman Mirna ulica, drvored dobitnik je nagrade koju dodeljuje Društvo hrvatskih književnika za najbolju debitantsku knjigu objavljenu 2007. godine.

Nada Gašić živi u Zagrebu u jednoj od mirnih ulica s drvoredom.