Ostali su živi

Knjiga Jaše Almulija predstavlja 30 razgovora s preživelim Jevrejima u Drugom svetskom ratu, iz Srbije, Bosne, Makedonije i Hrvatske. Njihove sudbine pokazuju strašnu sudbinu onih koji su gonjeni kao zveri. Dve od njih svedoče o industrijskom načinu ubijanja u Aušvica, ali i o tome kako su doživele gubitak najbližih i ropski rad u logoru. Tako dva makedonska Jevrejina svedoče da su Jevreji, nasuprot mnogim Makedoncima, svi bili protiv bugarske okupacije. Jedan od preživelih, koji je život počeo kao ubogo dete u Bugarskoj, svojom pameću i radom, postao je jedan od najbogatijih ljudi u Srbiji. Čak šesnaest sagovornika Jaše Almulija, bilo je u partizanskim redovima. Dvojica jugoslovenskih Jevreja, posle svih neprijateljskih zatvora i logora dopali su UDB-inog Golog otoka. Jedan od njih je ocenio Goli otok kao mesto koje je za ljudsku psihu bilo gore od Birkenaua u Aušvicu.

Ova knjiga podseća na razmere Holokausta posebno u Nezavisnoj državi Hrvatskoj, u kojoj su, za razliku od drugih fašističkih satelitskih država, gde su predavani Nemcima, Jevreji ovde ubijani sopstvenim snagama. Hrvatski „Holokaust pre Holokausta“, i pre Jasenovca, započeo je u logoru Jadovno, nedaleko od Gospića, gde je maljevima ubijeno 3oo Jevreja i 3000 Srba. Knjiga otkriva da su masovna ubistva jevrejski i srpskih žena i dece na ostrvu Pagu, otkrili niko drugi do italijanski vojnici i potom počeli da sprečavaju genocid Srba i Jevreja na svojoj okupacionoj teritoriji. Almuli posebno navodi upravo to, kao jedan od razloga za formiranje logora u Jasenovcu, u kojem je, bez bilo kakvih hemijskih i tehničkih sredstava, ostvaren zločin neverovatnih razmera u istoriji sveta.