Pesnička imaginacija

Vilhelm Diltaj bio je filozof i istoričar kulture koji je imao značajan uticaj na filozofiju dvadesetog veka kao i na širok spektar drugih naučnih disciplina: pored svojih značajnih radova o teorijama istorije i humanističkih nauka, Diltaj je dao značajan doprinos hermeneutici i fenomenologiji, estetici, psihologiji i metodologiji društvenih nauka. U okviru Diltajevih glavnih spisa o estetici i filozofskom razumevanju poezije, kao i reprezentativnih eseja književne kritike nalazi se i tekst„Pesnička imaginacija” koji predstavlja njegov pokušaj da ispita filozofski položaj književnosti u odnosu na psihološku i istorijsku teoriju.

“Poetika koju je stvorio Aristotel bila je u svim dobima svesnog umetničkog pesništva, sve do druge polovne 18. veka, oruđe poeta za njihov rad i ona tačna mera kritičara sve do Baloa, Gotšeda i Lesinga, od koje se strahovalo. Ona je bila najdelotvornije pomoćno sredstvo filologije za tumačenje, kritiku i određenje vrednosti grčkog pesništva. Ujedno je pored gramatike, retorike i logike bila sastavni deo višeg obrazovanja. Zatim je estetika rođena iz nemačkog duha, u velikim vremenima našeg pesništva vodila Getea i Šilera u njihovom stvaranju, uzdizala Humbolta, Kernera i Šlegela u njihovom razumevanju i učvršćivala ih u njihovom sudu. Posredstvom ta dva vladara nemačke poezije zavladala je celim njenim carstvom, uz sadejstvo Humbolta, Morica, Kernera, Šelinga, Šlegela, najzad Hegela, kao ministara lepih umetnosti koji dejstvuju pod njihovim rukovodstvom.” V. Diltaj