Slike jedne neuspele integracije: Kosovo, Makedonija, Srbija, Jugoslavija

Međuratna Jugoslavija je na Kosovu, u Sandžaku i u Makedoniji delovala u uslovima produženog vanrednog stanja, u kome je strah korišćen kao “legitiman” instrument vlasti. Umesto racionalizacije srpsko-albanskih odnosa negovana je teza o “večitom konfliktu” i neizbežnom trenju civilizacija na prostoru koji je smatran uzurpiranim izvorom srpske (srednjovekovne) državnosti i identiteta. Sličnim metodama izveden je pokušaj “deosmanizacije” i srbizacije vardarske Makedonije koja je i u međuratnom periodu predstavljana kao “kičma” srpskog nacionalnog organizma. Tako neprilagođena vladavina stimulisala je sukob u njegovim ekstremnim varijantama. Zbog toga su i gerilski pokreti – poput kačačkog i komitskog – uživali simpatije lokalnog stanovništva. Korumpirana birokratija, nepravedna ekonomska politika i simuliranje parlamentarne demokratije dodatno su širili jaz i nepoverenje između građana i vlasti.

Posredstvom sedamnaest “slika” izloženih u ovoj knjizi, Vladan Jovanović prikazuje glavne kontroverze takvih srpsko-jugoslovenskih pokušaja integracije Kosova i Makedonije. Opisujući odnos vlasti prema stanovništvu Makedonije i Kosova između dva svetska rata, on ukazuje na upadljivi kontinuitet “kulture vladanja”, praveći jasne analogije i sa razdobljem pre i posle raspada socijalističke Jugoslavije.

Vladan Jovanović (1968) naučni je saradnik Instituta za noviju istoriju Srbije. Magistrirao je i doktorirao na Katedri za istoriju Jugoslavije Filozofskog fakulteta u Beogradu. Bavi se društvenom i političkom istorijom Srbije i Jugoslavije.