Solun – grad duhova

Mark Mazover jedan je od najznačajnijih i najuticajnijih savremenih svetskih istoričara. Profesor je istorije na Кolumbijskom univerzitetu (SAD). Dobitnik je niza najvažnijih svetskih nagrada za istoriografiju: nagrada Stiven Ransiman, nagrada Daf Кuper, Volfsonova nagrada za istoriografiju, Longmanova nagrada za najbolju istoriografsku knjigu godine.

U delu Solun, grad duhova, pokazuje da, čim se zađe u razdoblje pre masovnog nacionalizma (a to je za balkanske države početak XX veka), slika postaje složena. Otkrivaju se duhovi onih kultura koje su nestale ili su učinjene nevidljivim. Predmet njegovog istraživanja je jedan slučaj izuzetan za Balkan, slučaj koji je spojio tri avramovske religije u ranoj moderni na naročit i jedinstven način. On istražuje istoriju Soluna, od 1430. do 1950. godine. U osnovi njegovog nastojanja jest da prikaže tri uporedna narativa o gradu koji su ostavili njegovi stanovnici triju veroispovesti: pravoslavni hrišćani, muslimani i Jevreji.

Mazover je prvorazredni naučnik i pisac; Solun je njegovo remek-delo. Malo dela iz istorije ispoljava takvu veštinu upravljanja izvorima – koji se kreću od popisa do memoara, prepiski konzula do svežnjeva pisama – uz vrhunsku sintezu kulturne, političke, ekonom­ske, duhovne i društvene istorije, kao i izvanredne opise etničkih i verskih potkultura Soluna.