U ogledalu istorije

Od opsade Beča 1683. godine pa do Prvog srpskog ustanka, Srbija je dva puta bila ratno poprište. Vojske dveju moćnih carevina, Austrije i Turske, vodile su dugotrajne bitke na njenom tlu. Srpski narod nije ostao pasivan posmatrač. Dizao se na ustanke, bio se sa Turcima, pomagao ratne operacije ćesarovih armija…i nadao se konačnom oslobođenju. Za vreme tih borbi u obećanjima iz Beča nije se štedelo. Ustali Srbi bili su dobrodošla i znatna pomoć austrijskoj vojsci. No prilikom povlačenja Beč je malo vodio računa šta će biti sa njegovim saveznicima. Oni su prepuštani osveti fanatizovanih turskih askera i bašibozlučkih gomila. Da bi izbegli istrebljenje, stari pećki patrijarh Arsenije Crnojević je 1690. godine sa jednim velikim delom naroda prešao u južnu Ugarsku. Oko 50 godina kasnije to će isto učiniti patrijarh Arsenije IV Jovanović Šakabenda.