Zašto feminizam?

Feministička teorija je, nema sumnje, jedno od savremenih kritičkih polazišta koje ostavlja ponajviše prostora za plodonosnu kritiku savremene kulture. Kritički i transformativni potencijal feminističke teorije, koja je među prvima uspostavila radikalno nov način sagledavanja razlike, stran patrijarhalnoj perspektivi zasnovanoj na hijerarhijskom binarizmu, patrijarhalna kultura nastoji da neutralizuje i ujedno institucionalnim integracijama i asimilacijama preinači u podršku vlastitoj neoliberalnoj agendi. Cilj ove studije je otuda da prevashodno sagleda i objasni često vrlo složene, konfliktne ili paradoksalne odnose feminističke teorije, i same vrlo heterogene, sa ostalim teorijama kulture, a potom utvrdi stvarne mogućnosti kritičkog intervenisanja kojim feminizam danas raspolaže. Određujući najpre pojam feminizma, Petra Mitić se osvrće na istorijat feminističke ideje, naglašavajući smisaonu razliku između ova dva termina. Feministička misao, naime, daleko prethodi feminizmu kao pokretu ili kao teoriji, i seže do samih početaka (poznate) patrijarhalne istorije i njenih prvih kritičara, koji nisu bili ni žene ni teoretičari, već grčki tragičari: umetnici poput Eshila, nadahnuti sećanjem na drugačiju i plodniju filozofiju života i obdareni vizionarskom snagom predviđanja, prvi su razotkrivali principe dominacije i praksu tlačenja kojima služe patrijarhalni zakon i pravda.

Feminizam kao teorija, odnosno kao organizovan pokret, pripada istoriji novijeg datuma, a njene ključne momente, počev od “Odbrane prava žene” (1792) Meri Vulstonkraft, autorka u ovoj knjizi pomno prati i otuda nam daje iscrpan pregled feminističkih ideja i pravaca sve do današnjih dana, kakav do sada nije bilo prilike da čitamo na srpskom jeziku.